Qashqadaryo

"Қашқадарё" газетасининг расмий веб-сайти
29 март, жума. 2024 йил                         Махсус версия RU

Муҳаммади ҚОРАЕВ

03.05.2019


ЯХШИЛИК, ХАЙРУ САХОВАТ ЭШИКЛАРИ БАРЧАГА БАРОБАР ОЧИЛАДИ

Рўза исломнинг беш асосидан бири бўлиб, пайғамбар юборилган ҳар бир умматга фарз қилинган. Қуръони каримдаги "Бақара" сураси 183-184-оятлари билан рўзанинг фарзлиги собит бўлган ва унинг асослари ҳақида баҳс юритилган. Ҳаммага фарз қилинган рўза қамарий Рамазон ойининг рўзасидир. Диннинг устуни ва таянчи намоз бўлса, жамиятники - закот, руҳники эса рўзадир.

Рамазон ойи рўзасини тутмоқ иккинчи ҳижрий санада фарз қилинган бўлиб, рўза тутишнинг инсон учун фойдалари жуда кўп. Жумладан, кишининг тақводорлиги ошади. Ҳар бир илоҳий амрда ўзига хос ҳикмат бўлади. Рўзанинг барча хусусияти ва ҳикмати ёлғиз Аллоҳга аён. Бир нарса аниқки, Рамазон - раҳмат ва мағфират ойи, ойларнинг султони ва энг улуғидир. Рўза жасадга ҳам, руҳга ҳам файз бағишлайди, уни қайта тирилтиради. Моддий ва маънавий зарарлардан муҳофаза қилади. Бошқа ойларга нисбатан  бу ойда Аллоҳга яқинлашиш, улуғ ажру мукофотларга сазовор бўлиш имкониятлари кўпроқ. Қадр кечасининг минг ойдан афзаллиги, бу кечада қилинган ибодатнинг савоби минг ойлик ибодатнинг савобидан ортиқлигини бир тасаввур қилиб кўринг. Бу ойда ихлос, самимият ила тавба қилсак, гуноҳларимиз кечирилади, дуолар қилсак, ижобат бўлади, иншаоллоҳ. Ҳатто фаришталар ҳам бу  ойда Аллоҳнинг махсус фармонини бажариш учун Ерга тушадилар.

Қуръони карим шу ойда нозил бўлди. Аллоҳнинг расули одамларни ислом динига даъват қилишни шу ойда бошлади. Шу ойдан бошлаб ислом дини зафарга, куч-қувватга, нурга тўлаверди. Шунинг учун ҳам Рамазон ойи ва рўзаси бутун мусулмон уммати тарафидан буюк бир муҳаббат ва айрича ҳурмат билан эъзозланади.

Бу ойда Ер юзининг турли тарафидаги мусулмонлар муштарак туйғу ва қарашлар билан бирлашадилар, бир хил вақтда очиқадилар, чанқайдилар, жамоат бўлиб  тартибли, эътиқодли ҳолатда Аллоҳга таслим бўладилар, муҳаббат намунасини кўрсатадилар. Яхшилик, хайру саховат эшиклари барчага баробар очилади. Аллоҳнинг афв ва мағфират хазинасидан ҳар бир мўмин ўз улуш ва насибасини олишга ҳаракат қилади. Мўмин-мусулмонлар рўза давомида руҳларини сабр-қаноат, машаққат ва қийинчиликларда тоблайдилар. Аллоҳ берган неъматларнинг қадрига етиш ҳақида ўйлай бошлайдилар.

Рўза исломнинг бошқа аҳкомлари ва ибодатлари каби жамият ҳаёти ва тараққиётига ҳам шубҳасиз ижобий таъсир кўрсатади. Хатми Қуръон, таровеҳ намозлари ва ифторликлар мусулмонларни янада жипслаштиради, улардаги меҳр-оқибат, дину диёнат туйғуларини жунбушга келтиради.

Рамазони шарифни ҳар бир мусулмон яхши кутиб олиб, ҳурмат ва иззатини жойига қўйган ҳолда кузатишни орзу қилади. Бунинг учун аввало, биз бу муборак ойнинг хислат ва фазилатларидан хабардор бўлмоғимиз лозим. Чунки рўза ойи ҳар йилда бир келиб кетадиган азиз меҳмон кабидир. Уйимизга бир меҳмон келадиган бўлса, уни яхши кутиб олиб, ҳурматини жойига қўйиб, кўнгилдагидек кузатиш учун бор имкониятларимизни ишга соламиз.

Худди шунингдек, Рамазон ойини ҳам иштиёқ ва ихлос билан кутиб олиб, унда қўлимиздан келганча солиҳ амалларни қилишга ҳаракат этмоғимиз лозим. Ҳар бир инсон бу ойда ўзининг иймон ва ихлосини чархлаб, унга сайқал бериб, эътиқоду иймон нурини зиёда қилиб олиши зарур. Зеро, ҳар қандай мусулмон одам ҳам йил мобайнида нафсоний иштиёқларини қондириш билан овора бўлиб, кундалик турмуш жараёнида содир бўлаётган турли салбий ҳолатлардан таъсирланиши натижасида унинг нури иймони анча хиралашиб, ақидаси ҳам анча-мунча заифлашиб қолади.

Рамазон ойи дилларимизни йиғилиб қолган ғуборлардан тозалаб, вужудимизни ахлоқий фазилатлар касб этишга тайёрлаб оладиган ғанимат бир фурсатдир. Бинобарин, бу ой бошқа ўн бир ойдан фарқ қилиши керак. Шунинг учун масжидларда хатми Қуръон жорий этилади. Бундай маросимларда Қуръони карим бир карра тўлиқ ўқиб, эшиттирилади. Биламизки, Қуръони карим Ер юзидаги барча мусулмонларнинг энг муқаддас китоби ва диний ҳаётлари учун дастуриламал ҳисобланмиш илоҳий қонун-қоидалар мажмуасидир.

Рўзадор киши руҳий покланишга эришади. Ақлини нафсидан ғолиб бўлишга ўргатади. Ўзини ҳар хил шаҳватлардан тия олади. Қалбида бева-бечора, оч-наҳорларга нисбатан меҳр пайдо бўлади.

Рўза қиёмат куни рўзадорларни шафоат қилиб: "Ё Роббим, булар сенинг розилигинг учун ейиш ва ичишни, шаҳватни тарк қилиб рўза тутдилар, буларни бизга бағишла!", дейди. Рўзанинг шафоати ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатлари каби рад этилмайди, қабул бўлиб, мағфирати илоҳийга ва жаннатга дохил бўлишга сабаб бўлади.

Ҳазрати Умома розияллоҳу анҳу "Эй расулуллоҳ, менга бир вазифа буюринг", дебди. Пайғамбаримиз эса "Рўза тутишда давом этинг,   шубҳасиз, унинг савобининг тенги йўқдир", деб марҳамат қилганлар. У киши такроран уч бор сўраганида ҳам, у зот "Рўза тутишда давом этинг, зеро, рўзанинг баҳоси йўқдир", дедилар. Шунинг учун Умоманинг  уйида фақат меҳмон келгандагина ўчоққа олов ёқиларди.

Рўзани ўз қоидасига мувофиқ тарзда тутишга диққат ва аҳамият бериш керак. Бундай рўза соҳибини ҳам жаҳаннам оловидан қутқаради, ҳам жаннатга дохил қилади.

Рамазонда рўзадорга беш хислат берилдики, булар бошқа умматларнинг ҳеч бирига берилмаган:

1. Рўзадорнинг оғзидан келадиган ҳид Аллоҳ таоло наздида мушк ҳидидан ҳам яхшироқдир.

2. Ифтор қилингунча фаришталар ҳам рўзадор учун истиғфор айтиб, унга мағфират талаб қиладилар.

3. Ҳақ таоло ҳар куни жаннатнинг зийнатини оширади.

4. Шайтонларнинг саркашлари банд этилади.

5. Охирги кечада бутун рўзадорлар мағфират қилинадилар.

Раҳмати илоҳий шунчалар кенгки, уни тасаввур қилишга инсониятнинг ақли етмайди. Беш вақт намоз ҳар намоз орасидаги хатоларга, жума кунги намоз икки жума орасидаги хатоларга, Рамазон ойи ибодатлари бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади. Фақат мўмин киши гуноҳи кабирадан, яъни катта гуноҳлардан ўзини сақлаши керак.

Рўза Аллоҳ учундир. Рўзада урушиш, ёмон сўзлар айтиш эса инсонни у кутаётган, умид қилаётган савоблардан маҳрум қилади.

Рўзадор ейиш-ичишни, уйқу ва завқни, кундузи жинсий муносабатни тарк қилиши, ҳаммага самимий муҳаббат ва ёрдам кўрсатиши фақат Аллоҳ таолонинг розилигини қозониши учундир.

Рамазон ойида мағфират кунлари бўлиб, бу кунларда Аллоҳнинг фарзи бўлган рўзани тутиб, кечалари ибодат ва дуо билан машғул бўлган одамларни  Аллоҳ таоло фаришталарга кўрсатиб: "Эй фаришталар, мана бу бандаларимни қаранглар, уларнинг дастурхонга қўл узатмасдан ўтиришлари очликка, ташналикка сабр қилишлари фақат менинг розилигимни топиш учундир. Сизлар гувоҳ бўлингларки, Рамазон ойи менинг ойим бўлгани ва мен итоат қилган бандаларимга ўзим хоҳлаганимча, беҳисоб мукофотлар бераман, деб ваъда қилганим учун уларнинг барча гуноҳларини бугун мағфират қилдим", дейди.

Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: "Жаннатда алоҳида бир эшик бўлиб, у Раййон (чанқоқлик йўқ) дейилади. Қиёмат куни бу эшикдан фақат рўза тутган кишиларгина кирадилар".

Аллоҳ таоло барчамизга Рамазон ойини муборак қилсин, гуноҳларимиздан покланиб, қалб кўзларимиз очилишини, дунё ва охиратда баланд  мартабаларга етишимизни насиб айласин.

Муҳаммади ҚОРАЕВ,

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг вилоятдаги вакиллиги етакчи мутахассиси, Қарши шаҳридаги "Қум қишлоқ" жоме масжиди имом-хатиби

Report typo